ไฟไหม้ในห้าง ต้องทำอย่างไร? และบทบาทของ เครื่องดับเพลิง

ไฟไหม้ในห้าง ต้องทำอย่างไร? และบทบาทของ เครื่องดับเพลิง

ห้างสรรพสินค้าคือสถานที่ที่เราคุ้นเคย ใช้เวลาเดินเลือกซื้อของหรือพักผ่อน แต่ด้วยขนาดที่กว้างใหญ่, โครงสร้างที่ซับซ้อน, และจำนวนคนที่หนาแน่น ทำให้เมื่อเกิดเหตุฉุกเฉินอย่าง "อัคคีภัย" สถานการณ์อาจลุกลามและเกิดความโกลาหลได้ง่ายกว่าที่คิด การตื่นตระหนกคือศัตรูที่อันตรายที่สุดในสถานการณ์เช่นนี้ แม้เราจะเดินผ่านอุปกรณ์นิรภัยอย่างป้ายทางหนีไฟ หรือถัง เครื่องดับเพลิง สีแดงสดอยู่ทุกวัน แต่ในวินาทีฉุกเฉิน "สติ" และ "ความรู้" ในการปฏิบัติตัวที่ถูกต้องคือสิ่งสำคัญที่สุดที่จะพาเราออกจากอาคารได้อย่างปลอดภัย บทความนี้คือคู่มือ "ต้องรอด" ที่ทุกคนควรอ่าน



สติมา ปัญญามี: สิ่งแรกที่ต้องทำคือตั้งสติ

วินาทีแรกที่ได้ยินเสียงสัญญาณเตือนไฟไหม้ (Fire Alarm) หรือได้กลิ่นควันไฟ สิ่งแรกที่ต้องทำคือ "หยุด" และ "ตั้งสติ" อย่าเพิ่งตื่นตระหนก รีบมองไปรอบตัวว่าสัญญาณนั้นดังมาจากทิศทางใด หรือมีควันไฟหรือไม่ การมีสติจะช่วยให้คุณประเมินสถานการณ์ได้ว่าควรเคลื่อนที่ไปในทิศทางใดจึงจะปลอดภัยที่สุด



ก้มต่ำเข้าไว้ ภัยเงียบจาก "ควัน" อันตรายกว่าเปลวไฟ

ในเหตุเพลิงไหม้ สาเหตุหลักของการเสียชีวิตไม่ได้มาจากเปลวไฟ แต่มาจากการ "สำลักควัน" ควันไฟที่มีทั้งก๊าซพิษและความร้อนจะลอยตัวขึ้นสู่ที่สูงเสมอ

• หากคุณพบว่าต้องเคลื่อนที่ผ่านบริเวณที่มีกลุ่มควัน ให้ก้มตัวลงต่ำที่สุด หรือคลานไปกับพื้น

• อากาศที่บริสุทธิ์ที่สุดจะอยู่บริเวณใกล้กับพื้น

• ใช้ผ้าเช็ดหน้าหรือเศษผ้า (หากเป็นไปได้ควรชุบน้ำให้หมาด) ปิดจมูกและปาก เพื่อกรองควันพิษเบื้องต้น



ข้อห้ามเด็ดขาด: ห้ามใช้ลิฟต์โดยสาร

นี่คือกฎเหล็กที่ต้องจำให้ขึ้นใจ "ห้ามใช้ลิฟต์" ในขณะเกิดเหตุเพลิงไหม้เด็ดขาด ไม่ว่าสถานการณ์จะดูเร่งรีบแค่ไหนก็ตาม

• อันตรายที่ 1: ระบบไฟฟ้าในอาคารอาจตัดการทำงาน ทำให้คุณติดค้างอยู่ภายในลิฟต์

• อันตรายที่ 2: ช่องลิฟต์ทำหน้าที่เหมือน "ปล่องไฟ" มันจะดูดควันและความร้อนให้ลอยขึ้นไปด้านบนอย่างรวดเร็ว

• อันตรายที่ 3: ลิฟต์อาจเปิดอัตโนมัติในชั้นที่เกิดเพลิงไหม้พอดี



"บันไดหนีไฟ" คือทางรอดของคุณ

ทางออกที่ปลอดภัยที่สุดในอาคารสูงคือ "บันไดหนีไฟ" ไม่ใช่บันไดเลื่อนหรือบันไดหลักที่ใช้ในภาวะปกติ มองหาป้ายสัญลักษณ์ "ทางออก" หรือ "EXIT" สีเขียวเรืองแสง ซึ่งจะนำทางคุณไปสู่ประตูหนีไฟ

• เมื่อเข้าสู่ช่องบันไดหนีไฟแล้ว ให้เคลื่อนที่ลงด้านล่างอย่างเป็นระเบียบ

• จับราวบันไดไว้เสมอเพื่อป้องกันการสะดุดล้ม

• อย่าพยายามวิ่งสวนทางขึ้นไป หรือหยุดเพื่อหยิบของ



การตัดสินใจหน้างาน: บทบาทของ เครื่องดับเพลิง

ในฐานะ "ผู้ใช้บริการห้าง" หน้าที่หลักของคุณคือ "การอพยพ" (Evacuate) ไม่ใช่ "การดับไฟ" ห้างสรรพสินค้ามีเจ้าหน้าที่ที่ผ่านการฝึกอบรมในการรับมือเหตุและใช้งานอุปกรณ์ดับเพลิงอยู่แล้ว

หลายครั้งเราเห็น เครื่องดับเพลิง ถูกติดตั้งไว้ตามจุดต่างๆ แต่การที่คุณจะตัดสินใจเข้าไปใช้งานนั้นมีความเสี่ยงสูงมาก

• เมื่อไหร่ที่ "ไม่ควร" ใช้:

o เมื่อไฟมีขนาดใหญ่และลุกลามอย่างรวดเร็ว

o เมื่อควันหนาจนมองไม่เห็นทาง

o เมื่อคุณไม่รู้วิธีการใช้งาน เครื่องดับเพลิง ที่ถูกต้อง (หลักการ P-A-S-S: ดึง-ปลด-กด-ส่าย)

o เมื่อคุณไม่แน่ใจว่าไฟนั้นเกิดจากอะไร (เช่น ไฟฟ้าลัดวงจร)

o เมื่อการพยายามดับไฟนั้นทำให้คุณไม่มีทางหนีทีไล่

• ข้อควรพิจารณา: หน้าที่หลักของคุณคือหนีออกจากที่เกิดเหตุ แจ้งเตือนผู้อื่น และปล่อยให้เป็นหน้าที่ของเจ้าหน้าที่ดับเพลิงมืออาชีพ



วิธีจัดการกับประตูที่ปิดอยู่

ก่อนที่คุณจะเปิดประตูบานใดๆ (โดยเฉพาะประตูหนีไฟ) ให้ใช้หลังมือแตะที่บานประตูหรือลูกบิดก่อน

• ถ้าประตูร้อน: ห้ามเปิดเด็ดขาด แสดงว่ามีเปลวไฟรุนแรงอยู่อีกด้าน ให้หาเส้นทางอื่น หรือใช้ผ้าอุดช่องว่างใต้ประตูเพื่อกันควัน แล้วโทรแจ้งเหตุฉุกเฉิน

• ถ้าประตูไม่ร้อน: ให้ค่อยๆ แง้มเปิดออกอย่างระมัดระวัง พร้อมที่จะปิดกลับทันทีหากพบเปลวไฟหรือกลุ่มควันหนาแน่น



สังเกตป้ายทางออกฉุกเฉินสีเขียว

ในภาวะสับสนอลหม่าน ป้ายบอกทางสีเขียวเรืองแสงคือเครื่องนำทางที่ดีที่สุด กฎหมายบังคับให้อาคารขนาดใหญ่ต้องติดตั้งป้ายเหล่านี้ในจุดที่มองเห็นได้ชัดเจน เพื่อนำทางผู้คนไปยังทางออกที่ปลอดภัยที่สุด



เมื่อออกมาได้แล้ว: ไปที่จุดรวมพล

เมื่อคุณหนีออกมานอกตัวอาคารได้แล้ว ให้รีบเคลื่อนตัวไปยัง "จุดรวมพล" (Assembly Point) หรือพื้นที่โล่งที่ปลอดภัยซึ่งอยู่ห่างจากตัวอาคาร

• ห้ามกลับเข้าไปในอาคารอีกเด็ดขาด ไม่ว่าจะลืมของสำคัญหรือเป็นห่วงเพื่อนก็ตาม

• การไปรวมที่จุดรวมพลจะช่วยให้เจ้าหน้าที่สามารถตรวจสอบจำนวนคนและจัดการสถานการณ์ได้ง่ายขึ้น